Icon Arrow Icon Arrow back Icon Quote Icon Close Icon Enlarge Icon Calendar Icon Currency Icon Clock Icon Location Icon List Icon Shield Icon Chevron Icon Attachment Icon Download star icon-hat icon-tools
Tool Agressie

Tools voor interne sociale veiligheid

Sociale veiligheid heeft niet alleen betrekking op de omgang met cliënten, maar gaat juist ook over hoe je als collega's onderling met elkaar omgaat. De basis voor veilig werken is hoe je met elkaar samenwerkt!

Soms kan een interactie ongewenst of grensoverschrijdend zijn. Denk bij grensoverschrijdend gedrag aan pesten, buitensluiten, seksuele intimidatie, discriminatie en agressie. Het kan in elke organisatie voorkomen. Wees er daarom als organisatie op voorbereid. Praat met elkaar over wat een gewenste samenwerking is en pak waar nodig ongewenst- en grensoverschrijdend gedrag aan.

ongewenst gedrag arbocatalogus

Aan de slag met interne sociale veiligheid

Wil jij met je organisatie aan de slag met dit thema? Dan helpt het om dit met een integrale blik te doen. In onderstaand stappenplan vind je alle onderdelen die hierbij van belang kunnen zijn en met elkaar samenhangen. Aan de hand van dit overzicht kun je hier op een gestructureerde manier mee aan de slag.

  • De eerste pijler 'Sociaal en psychologisch veilig werken' gaat in op het helder hebben in hoe je met elkaar wil samenwerken.
  • De tweede pijler 'Risico's en preventie' besteedt aandacht aan wat je actief kunt doen om ongewenst- en grensoverschrijdend gedrag te voorkomen.
  • Vervolgens kijk je in de derde pijler 'Reageren op ongewenst gedrag' naar hoe je handelt als het toch voorkomt.
  • Als laatste besteed je in de vierde pijler 'Afhandeling en nazorg' aandacht aan opvang en nazorg voor zowel de melder als de beklaagde.

Bekijk onderstaande begrippenlijst voor uitleg over de verschillende begrippen.

Download de begrippenlijst

Stappenplan bevorderen sociale veiligheid 

Stappenplan interne sociale veiligheid
Stappenplan interne sociale veiligheid

Tip! Bekijk onze online talkshow 'Grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer'. Met Özcan Akyol als inspirerende gastspreker!

Naar de talkshow

Quickscan - vier pijlers voor het bevorderen van sociale veiligheid

Over de Quickscan

Ga je met interne sociale veiligheid aan de slag binnen jouw organisatie?  Dan helpt deze QuickScan jou. Hiermee krijg je snel (en integraal) inzicht in wat er goed op orde is binnen de organisatie en waar je mee aan de slag kunt om de interne sociale veiligheid te vergroten. De QuickScan is gebaseerd op de vier pijlers van bevorderen van sociale veiligheid met collega’s en leidinggevenden in jouw organisatie. Per pijler zijn er doelen waarmee je interne sociale veiligheid kunt vergroten. 

Download hier de pdf van de Quickscan

Pijler 1 - Sociaal en psychologisch veilig werken

De eerste pijler 'Sociaal en psychologisch veilig werken' gaat in op het helder hebben van hoe je binnen je organisatie met collega’s onderling en leidinggevenden wil omgaan en samenwerken. Op basis van stellingen krijg je een beeld waar in je organisatie prioriteiten liggen als het gaat om deze pijler en waar je mee aan de slag kunt.

  • Het is binnen onze organisatie helder wat we samen willen bereiken en hoe (functies, rollen, taken en doelen zijn helder).
  • We hebben binnen onze organisatie gedeelde normen en waarden over hoe we onderling met elkaar omgaan en een actuele gedragscode.
  • In onze organisatie/ons team bespreken we periodiek gewenste, ongewenste en grensoverschrijdende omgang.
  • Gewenste omgang en samenwerking wordt binnen onze organisatie gestimuleerd.
  • We werken inclusief (iedereen doet mee, telt mee en wordt uitgenodigd).
  • Reflecteren, leren en ontwikkelen wordt binnen onze organisatie gestimuleerd.



Bekijk de tool:

Ongewenst gedrag: afspraken en voorbeelden gedragsregels

Pijler 2 - Risico's en preventie

In de tweede pijler 'Risico's en preventieworden risicofactoren en aanleidingen belicht die kunnen leiden tot intern ongewenste omgang. Daarnaast wordt besproken hoe je ongewenst- en grensoverschrijdend gedrag actief kunt voorkomen. Door de antwoorden op de stellingen krijg je zicht op wat prioriteiten zijn rondom risicofactoren en waar je mee aan de slag kunt.

  • Risico’s en aanleidingen van ongewenst gedrag worden onderkend en besproken, zoals bijvoorbeeld onderbezetting/ werkdruk of een team zonder voldoende leiding.
  • Er is aandacht voor het vergroten van het bewustzijn van risico’s en signalen die mogelijk leiden tot grensoverschrijdend gedrag.
  • Binnen onze organisatie wordt gestimuleerd om signalen van ongewenst of grensoverschrijdend gedrag vroegtijdig te herkennen en te bespreken.
  • Er wordt gewerkt aan het vergroten van weerbaarheid en veerkracht van medewerkers.



Bekijk de tools:

Ongewenst gedrag, 'Wat is jouw grens?': werkvorm
Ongewenst gedrag: overzicht websites en tools

Pijler 3 - Reageren op ongewenst gedrag

In de derde pijler 'Reageren op ongewenst gedrag' kijk je naar hoe je handelt als ongewenst- of grensoverschrijdend gedrag toch voorkomt. Door de antwoorden op de stellingen krijg je zicht op wat prioriteiten zijn rondom het reageren op ongewenst en/of grensoverschrijdend gedrag en waar je mee aan de slag kunt.

  • Er is een duidelijke norm voor grensoverschrijdend gedrag.
  • Het is duidelijk hoe je kunt reageren in geval van ongewenst en/of grensoverschrijdend gedrag van collega’s en/of leidinggevende. 
  • Er wordt zorgvuldig en adequaat gehandeld bij grensoverschrijdend gedrag. Zowel naar de melder, degene die het gedrag vertoont en de mensen die er indirect mee te maken hebben gehad.


Bekijk de tools:

Klachtenregeling ongewenst gedrag: voorbeeld
Ongewenst gedrag: overzicht websites en tools

Pijler 4 - Afhandeling en nazorg

In de vierde pijler 'Afhandeling en nazorggeef je aandacht aan ondersteuning en nazorg voor zowel de melder als de beklaagde. Door de antwoorden op de stellingen krijg je zicht op wat prioriteiten zijn rondom de afhandeling en nazorg na situaties met ongewenst en/of grensoverschrijdend gedrag en waar je mee aan de slag kunt.

  • Kwesties van ongewenst en/of grensoverschrijdend gedrag worden in eerste instantie besproken met de direct leidinggevende.
  • Het is duidelijk waar je terecht kunt en waar je je kunt melden als men er niet met de leidinggevende over in gesprek wil, of als de leidinggevende betrokken is bij de situatie met grensoverschrijdend gedrag. 
  • Er is ondersteuning en/of nazorg beschikbaar voor zowel degene die zich grensoverschrijdend bejegend voelt als degene die daarvan beschuldigd wordt.
  • De opvolging van kwesties met ongewenst en/of grensoverschrijdend gedrag is gericht op herstel van vertrouwen en een prettige en sociaal veilige werkomgeving.
  • Er wordt geëvalueerd en geleerd van situaties en waar nodig wordt beleid aangepast.

Bekijk de tools:

Tips over opvang en nazorg
Ongewenst gedrag: overzicht websites en tools

Meer weten? Neem contact op!

Jeugdzorg werkt!

Meer weten? Neem contact op!