De Bewust Ontwikkelgerichte Organisatie
Een Bewust Ontwikkelgerichte Organisatie zet de ontwikkeling van medewerkers centraal. Wat kenmerkt dit model? Wat is ervoor nodig? En bij welke organisaties past het? Lees ook over de ervaringen van Indaad, die deze visie al in de praktijk brengt.
Wat is de Bewust Ontwikkelgerichte Organisatie (BOO)?
Hoe kan ontwikkeling van medewerkers in de haarvaten van een organisatie gaan zitten? Deze vraag vormt de kern van de Bewust Ontwikkelgerichte Organisatie, een aan de praktijk ontleende visie van kinderpsychologen Robert Kegan en Lisa Lahey. Zij bestudeerden organisaties die volop investeren in ontwikkeling van iedereen, van werkvloer tot top. Drie onderdelen staan centraal.
Ontwikkeling als doel van je organisatie
Een Bewust Ontwikkelgerichte Organisatie zet de ontwikkeling van medewerkers voorop. Sterker nog: de ontwikkeling van medewerkers is zelfs belangrijker dan het behalen van resultaten. De filosofie hierachter? Als mensen zich volop ontwikkelen, dan zullen resultaten 'als vanzelf' volgen. Een aantal kenmerken:
- Werk wordt niet gezien als iets puur zakelijks. Maar vooral als een middel voor persoonlijke ontwikkeling.
- Medewerkers zijn geen 'human resources', maar mensen met imperfecties die juist van hun fouten leren.
- Er heerst geen prestatiecultuur, maar een oefencultuur.
- Medewerkers vervullen rollen waarvoor ze vaak nog niet klaar zijn. Dankzij feedback van collega's leren ze hun rol steeds beter te vervullen. Zodra ze die beheersen, volgt een nieuwe uitdagende rol of taak. Zo blijft persoonlijke ontwikkeling onderdeel van het werk.
Ontwikkeling vereist psychologische veiligheid
In veel organisaties zijn medewerkers behoorlijk wat tijd en energie kwijt aan het verbergen van hun fouten en onzekerheden. Ze doen alsof ze alles weten en kunnen, uit angst om door de mand te vallen. In Bewust Ontwikkelgerichte Organisaties houdt niemand de schone schijn op. Medewerkers geven fouten toe, stellen vragen, opperen ideeën, geven tegenspraak, delen zorgen en kaarten problemen aan. Met andere woorden: er heerst een klimaat van psychologische veiligheid. Samen met een hoge ontwikkelambitie zorgt dat voor een cultuur van voortdurend leren, ook of juist van fouten.
Zo'n leercultuur heb je niet van de ene op de andere dag. Er is een lange adem nodig, net als het besef dat je groeit dankzij het ervaren en delen van pijn en de reflectie daarop. Daarom zijn dagelijkse ontwikkelpraktijken belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan intervisie voor iedereen, vergaderingen met instap- en uitstapmomenten voor reflectie of openbare logboeken voor het noteren van incidenten om van te leren.
De Bewust Ontwikkelgerichte Organisatie is mensgericht
Ontwikkeling en duurzame inzetbaarheid zijn vaak thema's voor de hr-afdeling, maar in de Bewust Ontwikkelgerichte Organisatie is iederéén gericht op mensen en hun ontwikkeling. De leiders van zo'n organisatie gedragen zich vaak meer als leraar dan als bestuurder.
Bij welke organisaties past dit model?
De Bewust Ontwikkelgerichte Organisatie omvat een zeer ambitieuze visie op ontwikkeling. Ook al ligt de lat hoog, toch is deze ambitie zeer de moeite van het nastreven waard. Onderstaande ingrediënten helpen hierbij.
- Bestuurders met een rotsvast geloof in het belang van ontwikkeling van mensen.
- Een langetermijnvisie op ontwikkeling van mensen.
- Een gezonde financiële positie.
- Overwegend vaste dienstverbanden.
- Lef, kwetsbaarheid en het uithoudingsvermogen om langdurig te investeren in mensen.
Elke organisatie kan een beginnetje maken met elk van de drie onderdelen:
- Ontwikkelambitie: formuleer als bestuur de ambitie om ontwikkeling van iedereen tot prioriteit te verheffen.
- Ontwikkelcultuur: organiseer een 'wereldcafé' waarin alle medewerkers aan cafétafeltjes van zes personen praten over hun fouten en beperkingen en wat ze hiervan willen leren.
- Ontwikkelpraktijken: zorg dat iedereen deelneemt aan intervisie.
Praktijkvoorbeeld Bewust Ontwikkelgerichte Organisatie
Indaad biedt hulp aan jeugdigen, jongeren, gezinnen en (jong)volwassenen in Amsterdam en omgeving. Bij deze zorginstelling gaat een prettige en veilige werkomgeving vóór alles. Medewerkers kunnen zich er volop ontwikkelen. En als ze bijvoorbeeld iets heftigs beleven met een cliënt, dan is er volop ruimte om te ‘spuien’. Ook neemt iedereen deel aan intervisie, zowel hulpverleners als managers. Hóe die intervisie gebeurt, wordt regelmatig geëvalueerd. Zo wordt er sinds kort gewerkt met roulerende voorzitters die vooral open vragen stellen, zonder meteen adviezen te geven.
Alles wat medewerkers vinden, moet bespreekbaar zijn. Ook én vooral als dat kwetsbaarheid vergt.
Elk kwartaal is er een medewerkersbijeenkomst. Hierin deelt iedereen successen en verbetervoorstellen via de surveytool Mentimeter. Die worden dan openlijk besproken. Daardoor blijft de hele organisatie lerend. Ook worden er 'stop-start-doorgaan-bijeenkomsten' georganiseerd: waar moeten we mee stoppen, wat moeten we starten, waarmee zullen we doorgaan? Kortom, Indaad heeft volop ontwikkelpraktijken die rechtstreeks bijdragen aan een open leercultuur, waarin mens en organisatie zich continu verbeteren.
Aan de slag? Jeugdzorg werkt! biedt gratis ondersteuning
Wil je werk maken van een integrale aanpak voor duurzame inzetbaarheid, zodat medewerkers gezond en gelukkig aan het werk blijven? En kun je daar wel advies bij gebruiken? Meld je dan aan voor een kosteloos adviestraject van Jeugdzorg werkt! Wij ondersteunen bij het maken van een plan van aanpak en bieden begeleiding bij invoering en borging. Onze adviseur komt langs bij jouw organisatie en adviseert op inhoud en proces.
Jeugdzorgorganisaties kunnen van dit adviestraject gebruikmaken van januari t/m juli 2024. Omdat we deelnemen aan de subsidieregeling MDIEU van het ministerie van SZW is onze ondersteuning in deze periode helemaal gratis. Voorwaarden:
- Aan de deelnemende organisaties vragen wij om de resultaten te delen met de hele sector. Zo leren we van elkaar!
- Jeugdzorg werkt! stelt een adviseur beschikbaar, op basis van de specifieke ondersteuningsvraag.
Heb je interesse? Neem dan contact op met programmaleider Nicolette Horn: NHorn@fcb.nl.
Meld je aan voor het gratis adviestrajectDit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Aukje Nauta, organisatiepsycholoog en bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Leiden.
